زگیل تناسلی
زگیل تناسلی چیست
زگیل‌های تناسلی زائده‌های پوستی گوشتی، شبیه گل کلم، در نواحی کشاله‌ی ران، دستگاه تناسلی و اطراف مقعد ظاهر می‌شوند. این زائده‌ها می‌توانند از سه هفته تا سال‌ها پس از تماس جنسی با فرد آلوده ظاهر شوند. عامل ایجاد زگیل تناسلی، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. این ویروس بیش از ۱۰۰ نوع مختلف دارد که انواع گوناگون آن می‌توانند زگیل‌ها را در قسمت‌های متفاوتی از بدن ایجاد کنند. بیش از ۴۰ نوع از این ویروس، نواحی تناسلی را هدف قرار می‌دهند. اگرچه بیشتر عفونت‌های HPV منجر به سرطان نمی‌شوند، اما برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی تناسلی می‌توانند باعث سرطان دهانه‌ی رحم در خانم ها و سرطان آلت تناسلی و مقعد در آقایان شوند. واکسیناسیون در برابر انواع خاصی از HPV که عامل زگیل تناسلی و سرطان هستند، محافظت ایجاد می‌کند.
ویروس HPV قادر است برای مدت طولانی بدون بروز هیچ‌گونه علامتی در بدن میزبان پنهان بماند، این وضعیت باعث می‌شود که تشخیص و پیشگیری از انتقال ویروس به دیگران دشوار شود. با این حال، واکسیناسیون علیه HPV به عنوان یک روش موثر برای پیشگیری از ابتلا به ویروس و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آن، از جمله زگیل‌های تناسلی و سرطان‌های ناشی از HPV، شناخته شده است. توصیه می‌شود افراد در سنین توصیه شده واکسیناسیون را دریافت کنند تا از خود در برابر انواع خطرناک این ویروس محافظت نمایند.
راه های انتقال زگیل تناسلی
انتقال ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) بیشتر از طریق تماس‌های جنسی صورت می‌گیرد. این شامل هر نوع فعالیت جنسی می‌شود که باعث تماس پوست با پوست می‌گردد، از جمله رابطه‌ی جنسی واژینال، مقعدی و دهانی. ویروس از طریق بریدگی، خراش یا پارگی کوچک در لایه‌ی خارجی پوست شما وارد بدن می‌شود. عفونت‌های ویروس پاپیلومای انسانی که منجر به زخم دهان یا نواحی تنفسی بالا می‌شوند، از طریق رابطه دهانی به وجود می آیند.
این زگیل‌ها در نواحی دهان، لب‌ها، زبان و گلو ایجاد می‌شوند و از لحاظ شکل و اندازه با زائده‌های ناحیه واژن و مقعد تفاوتی ندارند. این زگیل‌ها به صورت پراکنده در دهان پخش می‌شوند.
برخی از آنها ساده هستند و خود به خود ممکن است از بین بروند. اما اگر جزو تایپ‌های پرخطر زگیلی تناسلی باشند در صورت عدم درمان ممکن است باعث بروز بیماری‌هایی مثل سرطان دهان، سرطان زبان، سرطان گلو و حنجره شوند.
در موارد نادرتر زگیل تناسلی از راه لباس زیر، حوله یا تیغ آلوده نیز منتقل می شود. متاسفانه یکی از مواردی که در برخی بیماران باعث انتقال زگیل های تناسلی شده است انجام غیراصولی و غیربهداشتی روش های مختلف لیزر یا اپیلاسیون جهت کاهش و از بین بردن موهای زاید توسط مراکز لیزر و ارایشگاه های غیرمعتبر به علت عدم اصول رعایت بهداشتی در استریل کردن ابزاری که در تماس مستقیم با پوست ناحیه مبتلا به زگیل هستند، روی می دهد.
از آنجایی که عفونت معمولاً بدون نشانه‌های بارز است، بسیاری از افراد ممکن است از آلودگی خود به ویروس بی‌اطلاع باشند و به طور ناخواسته آن را به دیگران منتقل کنند.
آیا انتقال زگیل تناسلی از طریق بوسیدن ممکن است؟
طیق تحقیقات بوسیدن نمی‌تواند ویروس زگیل تناسلی را انتقال دهد، اما اگر دهان یکی از دو فرد دارای زگیل تناسلی باشد می‌تواند در اثر بوسه عمیق به فرد دیگر منتقل شود.
آیا انتقال زگیل تناسلی از طریق سرویس بهداشتی ممکن است؟
احتمال انتقال ویروس HPV از طریق سرویس بهداشتی بسیار ناچیز است. اما برای اطمینان بیشتر، بهتر است برای استفاده از سرویس عمومی بهداشت را رعایت کنید و حتما دست‌ها را کامل بشویید.
آیا انتقال زگیل تناسلی از طریق لباس ممکن است؟
انتقال زگیل تناسلی از طریق لباس وجود ندارد، اما استفاده از لباس زیر فرد آلوده به ویروس، به خصوص اگر مرطوب باشد می‌تواند در موارد نادر باعث انتقال ویروس شود.
آیا انتقال زگیل تناسلی از طریق استخر ممکن است؟
ویروس زگیل تناسلی از طریق استخر و جکوزی و آب استخر منتقل نمی‌شود، اما ممکن است در اثر تماس با حوله یا وسایل شخص آلوده به ویروس منتقل شود. به خصوص که ویروس در محیط مرطوب بیشتر باقی می‌ماند. برای احتیاط مراقب باشید وسایل و حوله دیگران تماس پیدا نکنید و حتی المقدور لبه استخر ننشینید.
عوامل خطرزای HPV
عفونت‌های ویروس پاپیلومای انسانی شایع هستند و عوامل خطرزا برای این عفونت عبارتند از:
- تعداد شرکای جنسی: هر چه قدر تعداد شرکای جنسی شما بیشتر باشد، احتمال ابتلای شما به عفونت ویروس پاپیلومای انسانی تناسلی بیشتر خواهد بود. داشتن رابطه‌ی جنسی با فردی که دارای تعداد زیادی شریک جنسی است نیز خطر ابتلای شما را افزایش می‌دهد.
- سن: زگیل‌های تناسلی اغلب در نوجوانان و بزرگسالان رخ می‌دهد. زگیل‌های معمول اغلب در کودکان رخ می‌دهد. زگیل‌های کف پا معمولاً در بزرگسالان رخ می‌دهد.
- نقص سیستم ایمنی: افرادی که دستگاه ایمنی ضعیفی دارند در معرض عفونت ویروس پاپیلومای انسانی قرار می‌گیرند. دستگاه ایمنی در اثر بیماری HIV یا ایدز یا داروهای سرکوب‌کننده‌ی دستگاه ایمنی که بعد از پیوند عضو استفاده می‌شوند، تضعیف می‌شود.
- پوست آسیب‌دیده: نواحی از پوست که آسیب دیده هستند بیشتر مستعد گسترش زگیل‌های رایج هستند.
- تماس شخصی: لمس زگیل شخص دیگر یا نداشتن پوشش محافظ هنگام تماس پوستی با سطحی که آلوده به ویروس است خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.
تشخیص زگیل تناسلی
پزشک قادر است بعد از مشاهده‌ی هرگونه زائده پوستی، زگیل یا زخم، عفونت ویروس پاپیلومای انسانی را تشخیص دهد. اگر زگیل‌های تناسلی معلوم نباشند، یکی از تست‌های زیر باید انجام شود:
- تست محلول سرکه (استیک اسید): پزشک با آغشتن محلول سرکه به نواحی تناسلی آلوده و سفیدکردن آنها باعث می‌شود تا زخم‌های مسطح که به سختی دیده می‌شوند شناسایی شوند.
- تست پاپ‌اسمیر: پزشک نمونه‌ای از سلول‌های دهانه‌ی رحم یا واژن شما را جمع‌آوری می‌کند تا به آزمایشگاه فرستاده شود. تست پاپ‌اسمیر ناهنجاری‌هایی که منجر به سرطان می‌شود را آشکار می‌کند.
- تست DNA: این تست DNA نوع ویروس پاپیلومای انسانی را شناسایی می‌کند. این تست روی نمونه سلول‌هایی که از دهانه‌ی رحم گرفته شده انجام می‌شود. این تست برای زنان بالاتر از ۳۰ سال در کنار تست پاپ‌اسمیر توصیه می‌شود.
HPV انواع مختلفی دارد که نوع ۶ و ۱۱ و ۱۶ و ۱۸ شایع‌ترین هستند که نوع ۱۸ و ۱۶ جزء پرخطر ها محسوب می‌شوند. انواع پرخطر می توانند شانس ابتلا به سرطان دهانه رحم را در آینده فرد افزایش دهند.
درمان HPV
زگیل‌های ناشی از ویروس HPV معمولاً بدون درمان از بین می‌روند، اما حتی در صورت از بین‌رفتن زگیل‌ها نیز ممکن است شما ناقل ویروس باشید و ویروس را به بقیه منتقل کنید.
داروهایی که برای از بین بردن زگیل‌ها استفاده می‌شوند معمولاً مستقیم روی خود زخم باید استفاده شوند و تعداد دفعات استفاده آنها برای حصول نتیجه‌ی مطلوب زیاد است. داروها عبارتند از:
- سالیسیلیک‌اسید: داروهایی که حاوی سالیسیلیک اسید هستند لایه‌های زگیل را به مرور زمان برمی‌دارند. سالیسیلیک‌اسید برای زگیل‌های معمولی استفاده می‌شود.
- ایمیکوئیمود (آلدارا،زیکلارا): این کرم، توانایی دستگاه ایمنی را برای مبارزه علیه ویروس افزایش می‌دهد. عوارض جانبی شایع این دارو قرمزی و ورم در مکان استفاده است.
- پودوفیلوکس (کاندیلوکس): یک داروی موضعی دیگر که با تخریب زگیل تناسلی نقش خود را ایفا می‌کند. این دارو سبب درد و خارش در مکانی که استفاده شده می‌شود.
- تری کلرواستیک‌اسید: این درمان شیمیایی زگیل‌های تناسلی را می‌سوزاند و باعث سوزش در محل استعمال می‌شود.
- روش‌های جراحی و انجماد: می‌توان از روش‌های منجمد کردن توسط نیتروژن مایع (سرمادرمانی)، سوزاندن با جریان الکتریکی (الکتروکوتر)، جراحی و لیزر استفاده کرد.
- داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی: توصیه می شود از داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی مانند ایموننس و یا پاورفیت استفاده شود.
پیشگیری از زگیل تناسلی
برای پیشگیری از ابتلا به HPV و زگیل تناسلی لازم است مراقبت‌هایی انجام شود که مهمترین آنها واکسیناسیون و پرهیز از فعالیت‌های جنسی پر خطر مانند شرکای جنسی متعدد و روابط جنسی محافظت‌نشده(بدون کاندوم) می باشند.
واکسن HPV
واکسن HPV فرد را در برابر برخی انواع شایع ویروس پاپیلومای انسانی که سبب زگیل تناسلی می‌شوند محافظت می‌کند.
سه واکسن دو ظرفیتی(سرواریکس)، چهار ظرفیتی ( گارداسیل ۴) و نه ظرفیتی (گارداسیل ۹) از واکسن های رایج بازار هستند که توسط سازمان غذا و دارو تاییدیه دریافت کرده اند. هر سه واکسن در برابر انواع ۱۶ و ۱۸ که عامل بیشتر سرطان‌‌ها هستند محافظت می کنند.
از اواخر سال ۲۰۱۶، تنها گارداسیل ۹ که در برابر ۹ نوع ویروس (۶، ۱۱، ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲، و ۵۸) از بدن محافظت می کند در ایالات متحده توزیع شده است.
واکسن گارداسیل چهار ظرفیتی برای پیشگیری از انواع ۶ و ۱۱ و ۱۶ و ۱۸ می باشد.
بهترین زمان دریافت واکسن HPV
بهترین سن تزریق واکسن ۹ تا ۲۶ سالگی می باشد. اگر قبل از اولین رابطه جنسی تزریق شود بیشترین محافظت‌کنندگی را در برابر انواع شایع ویروس دارد ولی تزریق واکسن تا سن ۴۵ سالگی نیز توصیه شده است. در زنان تزریق واکسن گارداسیل از سرطان دهانه رحم پیشگیری می‌کند.
واکسن HPV برای مردان
تزریق واکسن HPV نه تنها برای زنان بلکه برای مردان نیز مفید است، زیرا مردان نیز می‌توانند حامل و ناقل ویروس باشند و از بیماری‌های مرتبط با HPV مانند زگیل‌های تناسلی، سرطان مقعد و آلت تناسلی محافظت می‌کند. دریافت واکسن در مردان به کاهش گسترش ویروس کمک می‌کند. در آقایان تزریق واکسن در سنین ۹ تا ۲۶ سالگی به خصوص قبل از اولین تماس جنسی در پیشگیری از ابتلا به انواع شایع ویروس مؤثر است.
تزریق واکسن تا سن ۴۵ سالگی در آقایان بلامانع است و توصیه شده است.
تزریق واکسن به کسانی که قبلاً مبتلا شده‌اند.
یکی از سؤالاتی که می‌شود این است که آیا فردی که قبلا به این ویروس مبتلا شده، از تزریق واکسن منتفع خواهد شد؟ در جواب باید بگوییم بله!
تزریق واکسن حتی در افرادی که به زگیل تناسلی مبتلا شده‌اند، در پیشگیری از ابتلا به سایر‌سوش‌های ویروس و سرطان‌های دستگاه تناسلی مؤثر است و توصیه می‌شود.
موارد منع مصرف واکسن HPV
- اشخاصی که به مخمر نان آلرژی دارند
- در افراد کمتر از ۹ سال
- در بانوان باردار
واکسن HPV در چند نوبت تزریق می شود؟
واکسن به صورت عضلانی در دو نوبت برای افراد زیر ۱۵ سال و در سه نوبت برای افراد مساوی و بالای ۱۵ سال تزریق می شود.
در افراد زیر ۱۵ سال پس از تزریق دوز اول، دوز دوم با فاصله ۱۲-۶ ماه بعد دوز اول تزریق می شود.
در افراد بالای ۱۵ سال ابتدا تزریق اول انجام می شود، تزریق دوم یک یا دو ماه بعد از تزریق اول (معمولا دو ماه) انجام می شود و تزریق سوم، چهار ماه بعد از تزریق دوم انجام می شود.
در افراد با نقص سیستم ایمنی بدون توجه به سن سه دوز واکسن تزریق می شود.
در صورت فراموشی تزریق دوز واکسن در زمان مناسب چه باید کرد؟
در صورت فراموش کردن تزریق دوز واکسن در زمان مناسب در اسرع وقت واکسن تزریق شود و نیازی به تکرار دوز نیست و واکسن همچنان کارایی دارد.
عوارض جانبی واکسن HPV
واکسن عوارض خاصی ندارد اما در برخی از اشخاص ممکن است سبب تهوع، سردرد و یا سرگیجه، درد و قرمزی محل تزریق شود که پس از مدتی از تزریق واکسن، این عوارض از بین می رود و جای نگرانی ندارد.
آیا واکسن HPV باعث نازایی می شود؟
طبق مطالعات انجام شده، تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر اینکه تزریق واکسن باعث نازایی یا نارسایی تخمدان شود، وجود ندارد.
واکسن HPV و تست پاپ اسمیر
این تصور که پس از تزریق واکسن نیازی به انجام پاپ اسمیر نمی باشد کاملا اشتباه است، از همین رو توصیه می شود زنان غربالگری سرطان دهانه رحم را حتی پس از تزریق واکسن به صورت منظم انحام دهند.
ارتباط جنسی در افراد مبتلا به زگیل تناسلی
تا زمانی که آثار و علائم زگیل‌ها، روی اندام جنسی وجود دارد، فرد مبتلا نمی‌تواند شریک جنسی داشته باشد زیرا با ایجاد ارتباط جنسی، بیماری به راحتی منتقل خواهد شد و شریک جنسی خود را نیز درگیر می‌کند.
زگیل تناسلی در بارداری
بین زگیل تناسلی در بارداری و سقط، زایمان زودرس یا سایر مشکلات بارداری ارتباط قوی‌ای پیدا نشده است. در برخی موارد تغییرات بافتی به دلیل ازدیاد هورمون‌ها در دوران بارداری شدت پیدا می‌کند و زگیل‌ها بزرگ‌تر می‌شوند. بسته به بزرگی زگیل‌ها ممکن است درمان تا پس از زایمان به تأخیر بیفتد یا در بارداری برداشته شود. احتمال انتقال به جنین بسیار کم است و حتی در صورت ابتلای جنین به خودی خود بهبود پیدا می‌کند. در موارد بسیار نادر ممکن است نوزاد به زگیل دستگاه تنفسی فوقانی مبتلا شود.
درمان زگیل تناسلی در بارداری
استفاده از بعضی از داروهای موجود برای درمان زگیل در بارداری مجاز نیست. در نتیجه قبل از استفاده از هر دارویی با پزشک مربوطه مشورت کنید.
زگیل تناسلی اگر درد نداشته باشد و بزرگ نباشند احتیاجی به درمان ندارند. اگر زگیل تناسلی تا حدی فرآیند زایمان را با مشکل مواجه کند، پزشک ممکن است برداشتن زگیل‌ها را پیشنهاد دهد. روش‌های انجام این کار عبارت اند از:
- کرایوتراپی (انجماد زگیل‌ها با نیتروژن مایع)
- برداشتن زگیل با جراحی و یا لیزردرمانی
روش‌های درمانی که در دوران بارداری و شیردهی مجاز نیست شامل موارد زیر می‌شود:
- پودوفیلین
- اینترفرون
- فلوروراسیل
- پوروفیلوتوکسین
زایمان در زنان مبتلا به زگیل تناسلی در بارداری
در حال حاضر زایمان سزارین برای پیشگیری از انتقال زگیل تناسلی توصیه نمی شود، بلکه گاهی به دلیل اینکه زگیل های بزرگ ممکن است باعث خونریزی حین زایمان طبیعی شوند، از این روش برای زایمان استفاده می گردد.
البته به ندرت زگیل در بارداری به اندازه ای بزرگ می شود که کانال زایمان را مسدود کرده یا زایمان طبیعی را دشوار کند. اگر این اتفاق بیفتد پزشک احتمالاً زایمان سزارین را به بیمار توصیه خواهد کرد. تاثیر مثبت زایمان سزارین در کاهش خطر انتقال زگیل تناسلی از مادر به جنین هنوز به طور دقیق مشخص نیست.
آیا زگیل تناسلی در شیردهی به نوزاد منتقل می شود؟
ابتلا به ویروس HPV مانع شیردهی مادر به نوزاد نمی باشد.
دیدگاهتان را بنویسید