تست پاپ اسمیر
تست پاپ اسمیر چیست
تست پاپ اسمیر یک آزمایش برای شناسایی سرطان دهانه رحم است که به تشخیص سلولهای سرطانی و پیشسرطانی کمک میکند. در صورتی که سلولهای پیشسرطانی شناسایی شوند، امکان درمان قبل از تبدیل شدن به سرطان وجود دارد.
در این آزمایش، سلولهایی از دهانه رحم به آرامی برداشته میشوند و تحت بررسی قرار میگیرند تا رشد آنها از نظر عادی یا غیرعادی بودن ارزیابی شود. هنگام انجام این تست ممکن است کمی ناراحتی احساس کنید اما بلافاصله پس از آن درد نخواهید داشت. اغلب زنان از سن ۲۱ سالگی یا یک سال پس از اولین رابطه جنسی باید این آزمایش را انجام دهند.
مهمترین گام در درمان سرطان، تشخیص به موقع آن است و پاپ اسمیر بهترین روش برای شناسایی سرطان دهانه رحم است. همچنین این آزمایش میتواند در تشخیص عفونتهای ویروسی خاصی مانند ویروس زگیل تناسلی نیز مفید باشد. به عبارت دیگر، این تست نوعی غربالگری است که در صورت شناسایی سلولهای پیشسرطانی، امکان درمان قبل از ابتلا به سرطان فراهم میشود.
چگونگی آزمایش پاپ اسمیر
تست پاپ اسمیر در مطب پزشک و در چند دقیقه انجام میشود. باید به پشت روی تخت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید. پاشنههای پا در رکاب قرار میگیرند و پزشک ابزاری به نام اسپکولوم را به آرامی وارد واژن میکند.
اسپکولوم دیوارههای واژن را جدا میکند تا پزشک بتواند دهانه رحم را ببیند. قرار دادن اسپکولوم ممکن است باعث فشار در ناحیه لگن شود.
سپس پزشک با استفاده از یک برس نرم نمونهای از سلولهای دهانه رحم میگیرد و این سلولها از جهات مختلفی مانند عادی یا غیرعادی بودن رشد مورد ارزیابی قرار میگیرند.
ممکن است در برخی موارد کمی خونریزی مشاهده کنید و اگر خونریزی یک روز پس از آزمایش ادامه داشت، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
فواصل زمانی انجام تست پاپ اسمیر
اغلب توصیه میشود زنان بین ۲۱ تا ۶۵ سال هر سه سال یکبار این آزمایش را انجام دهند. زنان بالای ۳۰ سال که آزمایش HPV را نیز انجام میدهند، میتوانند پاپ اسمیر و تست HPV را هر پنج سال یکبار انجام دهند. اما اگر عوامل زمینهساز سرطان دهانه رحم در شما وجود داشته باشد، ممکن است بنا به تشخیص پزشک، نیاز به انجام آزمایشهای مکرر داشته باشید.
برخی عوامل زمینهساز سرطان
- سن پایین هنگام اولین رابطه جنسی (زیر ۱۶ سال)
- داشتن شرکای جنسی متعدد
- زایمان های متعدد
- وضعیت اقتصادی اجتماعی پایین
- عفونت HIV (ایدز)
- استعمال سیگار
- ابتلا به عفونت HPV
- ضعف سیستم ایمنی بدن به دلایل مختلفی مانند استفاده مزمن از کورتیکواستروئیدها، شیمیدرمانی، پیوند عضو، پرتو درمانی و…
نتایج تست پاپ اسمیر
نتایج آزمایش پاپ اسمیر معمولاً دقیق و در تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم که از جمله سرطانهای خطرناک است، مؤثر است. این آزمایش بیخطر است و مدت زمان انجام آن بسیار کوتاه است.
با این حال، ممکن است خطاهایی در این آزمایش وجود داشته باشد و نتایج کاذب منفی مشاهده شود. به عبارت دیگر، آزمایش ممکن است نشان دهد که هیچ ناهنجاری وجود ندارد، حتی اگر سلولهای غیرعادی وجود داشته باشند. نتیجه منفی کاذب به معنای اشتباه در روند آزمایش نیست.
عواملی که میتواند منجر به نتیجه منفی کاذب شود
- عدم وجود سلولهای کافی
- تعداد کم سلولهای غیرعادی
- وجود خون یا سلولهای التهابی که سلولهای غیرعادی را پوشاندهاند.
با این حال اگر سلولهای غیرعادی در یک آزمایش شناسایی نشود، در آزمایشات بعدی قطعاً مشخص خواهد شد. پس توصیه میشود که همواره آزمایشها را در زمان مناسب انجام دهید.
به طور کلی تست پاپ اسمیر دو نتیجه به همراه دارد
- نتیجه پاپ اسمیر عادی : اگر نتیجه آزمایش نرمال باشد، به این معناست که رشد غیرعادی سلولی وجود ندارد. نتیجه عادی به عنوان گزینه منفی شناخته میشود و اگر نتیجه آزمایش عادی باشد، نیاز به تست مجدد در سال بعد نخواهد بود.
- نتیجه پاپ اسمیر غیر عادی : اگر نتیجه تست پاپ اسمیر غیرعادی باشد، به معنای سرطان نیست بلکه نشاندهنده رشد غیرعادی سلولها در دهانه رحم است که ممکن است به سرطان منجر شود. سلولهای غیرعادی دارای سطوح مختلفی هستند:
- خفیف
- متوسط
- دیسپلازی شدید
- کارسینوم درجا
سلولهای سنگفرشی آتیپیک (ASCUS و ASCH)
سلولهای سنگفرشی، نازک و مسطحاند و در دهانه رحم سالم رشد میکنند. اگر در تست پاپ اسمیر سلولهای سنگفرشی به صورت غیرطبیعی نشان داده شود، به معنی وجود سلولهای پیشسرطانی نیست. در صورت ASCUS پزشک در این مواقع بررسی میکند تا وجود ویروسهایی مانند HPV را که باعث ایجاد سرطان میشوند، ارزیابی کند و یا توصیه به انجام کولپوسکوپی می شود.
اگر ویروس خطرناکی وجود نداشته باشد، سلولهای غیرطبیعی مشاهده شده نگرانکننده نیستند. در صورت وجود ویروسهای خطرناک به آزمایشهای بیشتری نیاز خواهد بود.
در صورت ASCH توصیه به کولپوسکوپی فوری می شود.
ضایعه داخل اپیتلیال سنگفرشی (LSIL و HSIL)
این اصطلاح برای نشان دادن نتیجه غیرطبیعی و احتمال وجود سلولهای پیشسرطانی در تست پاپ اسمیر استفاده میشود. اگر تغییرات چندانی مشاهده نشود، به این معناست که سلولهای پیشسرطانی فاصله زیادی تا ایجاد سرطان دارند. اما اگر تغییرات زیادی مشاهده شود، احتمال بالایی وجود دارد که این تغییرات زودتر به سرطان تبدیل شوند.
در صورت گزارش ضایعات داخل اپیتلیالی با درجه پایین(LSIL) و ضایعات داخل اپی تلیالی با درجه بالا (HSIL) حتما کولپوسکوپی باید انجام شود.
وجود سلولهای غدهای غیرطبیعی
سلولهای غدهای مخاط تولید میکنند و در دهانه رحم و داخل رحم رشد میکنند. سلولهای غدهای ممکن است غیرطبیعی به نظر برسند اما مشخص نیست که آیا سرطانیاند یا خیر.
برای تعیین این مورد به آزمایشهای بیشتری نیاز است.
سرطان سلول سنگفرشی و آدنوکارسینوما
این نتیجه به معنای وجود سلولهای به قدری غیرطبیعی است که پزشک تقریباً از ابتلا به سرطان مطمئن است. سرطان سلول سنگفرشی به سرطانهایی اطلاق میشود که در سلولهای سطح صاف واژن یا دهانه رحم ایجاد میشوند. آدنوکارسینوما به سرطانهای ایجاد شده در سلولهای غدهای اشاره دارد.
اگر تست پاپ اسمیر غیرطبیعی باشد، پزشک ممکن است کولپوسکوپی را برای بررسی بافتهای دهانه رحم و واژن انجام دهد. در صورتی که نتایج پاپ اسمیر واضح و قطعی نباشد، ممکن است پزشک تکرار آزمایش یا انجام آزمایش HPV را توصیه کند.
تشخیص HPV با پاپ اسمیر
هدف اصلی تست پاپ اسمیر، شناخت و بررسی وضعیت رشد سلولها است. علت رشد غیرعادی سلولها میتواند ویروس زگیل تناسلی یا HPV باشد. اگر رشد غیرعادی سلولها با پاپ اسمیر مشخص شود، میتوان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. ویروس HPV از طریق رابطه جنسی منتقل میشود و همه زنانی که رابطه جنسی دارند باید حداقل هر پنج سال یک بار آزمایش را انجام دهند.
نکات قبل از انجام تست پاپ اسمیر
برای اطمینان از دقت و صحت نتایج تست پاپ اسمیر، رعایت برخی نکات قبل از انجام آزمایش ضروری است. این نکات شامل موارد زیر میشود:
- اجتناب از رابطه جنسی: دو روز قبل از انجام آزمایش از داشتن رابطه جنسی خودداری کنید، زیرا ممکن است نتایج آزمایش را تحت تأثیر قرار دهد.
- عدم استفاده از محصولات واژینال: از مصرف داروهای واژینال، تامپون، کرمها و ژلها دو روز قبل از آزمایش خودداری کنید، زیرا این محصولات ممکن است سلولهای غیرعادی را پوشانده و نتایج آزمایش را تغییر دهند.
- عدم انجام آزمایش در دوران بارداری: انجام آزمایش پاپ اسمیر در دوران بارداری میتواند نتایج را تغییر دهد. بنابراین بهتر است این آزمایش تا بعد از بارداری به تعویق بیافتد.
- اجتناب از آزمایش در زمان قاعدگی: انجام تست پاپ اسمیر در زمان قاعدگی توصیه نمیشود، زیرا میتواند نتایج را تحت تأثیر قرار دهد.
فواصل انجام آزمایش پاپ اسمیر
انجام منظم تست پاپ اسمیر بر اساس سن و وضعیت فرد توصیه میشود. جدول زمانی پیشنهادی برای انجام این آزمایش به شرح زیر است:
- افراد بالای ۲۱ سال بدون رابطه جنسی: نیازی به انجام این آزمایش ندارند.
- افراد بالای ۲۱ سال با رابطه جنسی: هر سه سال یک بار باید تست پاپ اسمیر را انجام دهند.
- زنان بین ۲۱ تا ۲۹ سال: هر سه سال یک بار.
- زنان بین ۳۰ تا ۶۵ سال: هر ۵-۳ سال یک بار در صورتی که نتیجه آزمایش HPV و پاپ اسمیر منفی باشد. (هر سه سال در صورت انحام تست پاپ اسمیر تنها و هر ۵ سال در صورت انجام تست پاپ اسمیر و تست ویروس HPV همزمان).
- زنان بالای ۶۵ سال: قطع پاپ اسمیر در صورت سه تست پاپ اسمیر منفی یا دو تست HPV منفی طی ده سال گذشته که آخرین نوبت آن ۵ سال قبل باشد.
- افراد مبتلا به HIV: سال اول تشخیص بیماری هر ۶ ماه و سپس سالانه تست پاپ اسمیر انجام شود.
کسانی که میتوانند تست پاپ اسمیر را ادامه ندهند
در برخی موارد خاص، پزشک ممکن است تصمیم به توقف انجام تست پاپ اسمیر بگیرد. این موارد عبارتند از:
انجام هیسترکتومی
پس از هیسترکتومی (برداشتن رحم)، باید با پزشک خود مشورت کنید که آیا نیاز به ادامه تست پاپ اسمیر دارید یا خیر. اگر هیسترکتومی به دلایل غیرسرطانی مانند فیبروم یا خونریزی غیرعادی انجام شده باشد، ممکن است نیاز به ادامه تست نباشد. اما اگر هیسترکتومی به دلیل شرایط سرطانی انجام شده باشد، پزشک ممکن است توصیه به ادامه تستها داشته باشد.
افزایش سن
افرادی که تا سن ۶۵ سالگی آزمایشات منفی داشتهاند، ممکن است نیازی به ادامه تست پاپ اسمیر نداشته باشند. با این حال، این موضوع باید با پزشک مشورت شود.
زمان مناسب برای رابطه جنسی بعد از پاپ اسمیر
معمولاً پس از انجام تست پاپ اسمیر، محدودیتی برای رابطه جنسی وجود ندارد و میتوانید به فعالیتهای عادی خود ادامه دهید. با این حال، اگر علائم زیر پس از انجام تست رخ دهد، باید از رابطه جنسی خودداری کنید:
- خونریزی کم: خونریزی کم پس از آزمایش طبیعی است، اما اگر خونریزی شدید باشد، باید به پزشک اطلاع دهید.
- ترشحات با بوی بد: اگر ترشحات با بوی بد دارید، از رابطه جنسی خودداری کنید و به پزشک مراجعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید